Vaak zien we klanten aan de slag op hun werf zonder bescherming voor ogen, oren, voeten, handen en lichaam. Ook al ben je geen fulltime bouwprofessional, veiligheid moet een continu aandachtspunt zijn.
Schenk daarom voldoende aandacht aan de bescherming van je ogen, oren, longen, handen en voeten. Lees op het einde van dit artikel ook onze tips ivm met het veilig opstellen van een ladder op jouw werf.
Als je zelf elektriciteit of ventilatie legt dien je vaak in steen te slijpen. Ook in een hout skelet bouw krijg je te maken met stof als je bv hout verzaagt.
Bescherm je longen daarom met een stofmasker. Als doe-het-zelver kan je het makkelijkst werken met een wegwerpmasker. Dit masker heeft een FFP-nummer, De ‘FF’ staat voor ‘filtering facepiece’, de ‘P’ duidt de filtergrootte aan. Hoe hoger de ‘P’, hoe fijner de deeltjes die gefilterd kunnen worden uit de omgeving.
Als je zelf elektriciteit of ventilatie legt heb je meestal voldoende aan een FFP1-masker. Ze beschermen je tegen stof, rook en nevel die geen schadelijke invloed hebben op je luchtwegen.
FFP2-maskers filteren ook rook-, nevel- en stofdeeltjes die schadelijk zijn voor de luchtwegen. Moet je vaak hout zagen? Dan is een FFP2-masker aanbevolen, gezien deze op lange termijn astma en zelfs neuskanker kunnen veroorzaken.
FFP3 beschermt tegen dezelfde stofdeeltjes als FFP2, maar in hogere concentraties. FFP3 maskers draag je verder zeker ook bij afbraakwerken met mogelijk schadelijke elementen zoals asbest.
Des te fijner de filter, des te moeilijker het is om te ademen. Daarom staat er op sommige maskers een uitademventiel. Dit is vooral handig als je voor een lange tijd een masker moet opzetten.
Een simpele veiligheidsbril beschermt je tegen de impact van rondvliegende deeltjes als je aan het werk bent, bijvoorbeeld tijdens het zagen of slijpen. Maar ook als stof in je ogen geraakt, kan dat irritatie veroorzaken. Dat blijft dan niet altijd bij irritatie alleen, rondvliegende hout- of metaaldelen kunnen de ooglens permanent beschadigen.
Hoe dikker de lenzen van je bril, hoe beter ze beschermd zijn tegen impact. Soms wordt er op de lenzen ook een coating aangebracht.
• Is de bril aangeduid met een ‘K’? Dan is er een beschermende coating tegen krassen.
• Is de bril daarnaast ook aangeduid met een ‘N’? Dan beschermt de bril langs binnen tegen het aandampen.
Die laatste is vooral handig als je werkt met een veiligheidsbril en een stofmasker. Door je adem kan de veiligheidsbril namelijk aandampen, waardoor het zicht beperkt wordt, wat ook onveilig is.
Ook brildragers dragen het best een veiligheidsbril. Heb je als briller echter maar af en toe een veiligheidsbril nodig? Dan kan je ook met een overzetbril werken. Die past perfect over je bril en beschermt je ogen beter tegen impact dan een gewone bril.
De gemakkelijkste en goedkoopste manier om je oren te beschermen is door gebruik te maken van oordopjes. Deze dempen het geluid tot het niet meer schadelijk is. Er bestaan veel verschillende soorten oordoppen. Je vindt meestal op de verpakking tegen welke geluidsomstandigheden de oorbeschermers zullen werken.
Gehoordkappen zijn gemakkelijk te gebruiken en beschermen je minstens even goed tegen geluidsoverlast. Op voorwaarde dat ze het gehele oor omsluiten en dat ze gelijkmatige druk over beide oren uitoefent. Zo sluiten ze het oor af van buitenlawaai.
Je hebt er 2 modellen in:
• Het ene model sluit 28 dB af, dat is voor de meeste klussen voldoende.
• Het andere model dempt 32 dB, wat handig is als het er écht luid aan toe gaat.
Een veiligheidshelm komt van pas bij grote constructiewerken en wanneer je boven je hoofd aan het werk moet met zware materialen (bijvoorbeeld bij afbraakwerken).
Op een werf is dat zelfs verplicht indien er boven het hoofd wordt gewerkt (of dit nu jij is of iemand anders). Is je helm beschadigd, vervang die dan meteen, voor je eigen veiligheid.
Er bestaan verschillende uitbreidingen zoals extra isolatie, een ingebouwde veiligheidsbril of gehoorbescherming. Voor de standaardklus is dat niet nodig.
Als je als zelfbouwer aan de slag gaat kan je aangepaste werkkledij kopen. Doe je dit niet, hou dan rekening met de volgende paar tips.
Zorg voor comfortabele kledij die niet knelt bij het werken. Als je kledij te groot is, of te los zit, ga je ook sneller haperen. Mouwen mogen niet te lang zijn zodat je niet kan vastzitten en pijpen mogen niet te lang zijn zodat je niet struikelt. Vermijd gaten, scheuren of loshangende draden. Het is meestal beter om zo weinig mogelijk huid bloot te laten.
Voor zowat elke klus bestaat er wel een specifiek paar veiligheidshandschoenen. Schaf dan ook steeds de juiste aan, want enkel daarmee zijn je handen degelijk beschermd. Let daarom telkens op de pictogrammen op de verpakking bij aankoop. Let ook op de maat, want zowel te grote als te kleine handschoenen zijn nefast voor de veiligheid.
Voor het leggen van elektriciteit en ventilatie zijn standaard werkhandschoenen voldoende.
Werk je zonder handschoenen, draag dan zeker geen ring of andere juwelen, zodat je nergens blijft haperen!
Zeker bij zwaardere klussen en wanneer je met zwaar materiaal aan de slag bent, is het heel belangrijk om je voeten degelijk te beschermen. Stevige veiligheidsschoenen zijn uitgerust met een stalen tip, een gesloten hiel en een energie-absorberende hak.
Voor bouwgerelateerde activiteiten is de penetratiebestendigheid van de binnenzool ook belangrijk, vooral wanneer er in spijkers of glas getrapt zou kunnen worden.
Veiligheidsschoenen worden onderverdeeld in verschillende categoriën:
SB= beschermende neus
S1 = voldoet aan basisvereisten (gesloten hiel, beschermende neus, antistatisch, absorptie in hiel, weerstand tegen koolwaterstoffen). Je hebt ook variant S1P met antiperforatiezool
S2 = S1+waterwerend (natte werkomgeving)
S3 = S2+penetratiebestendige zool
S4 = S1+ laarzen uit rubber of polymeer en geheel vloeistofdicht
S5 = S4+ geprofileerde loopzool (antislip) en penetratiebestendige tussenzool
Voor de modale klusser zijn S1,2 of 3 voldoende. Bij afbraakwerken is S3 de standaard.
Eigenlijk mag je een ladder alleen gebruiken om een hoger werkvlak te bereiken. Je mag uitsluitend vanaf een ladder werken als het om korte taken gaat of indien er geen andere veilige oplossing voorhanden is. Over het algemeen wordt aangenomen dat je de ladder alleen mag inzetten als je niet langer dan twee uur op de ladder hoeft te staan en dat je niet verder hoeft te reiken dan tot een armlengte vanaf de ladder.
1. Denk erom dat je ladder lang genoeg is. Zo moet deze minstens 1 meter ( ± 3 sporten) boven de rand van het werkvlak uitsteken.
2. De ladder dient stevig op de grond te staan, op een stabiele en vlakke ondergrond.
3. Let erop dat de ladder niet kan wegglijden. Zeker indien je een lange ladder gebruikt (25 of meer sporten), moet je deze bovenaan vastmaken. Ook kun je een collega vragen de ladder onderaan vast te houden.
4. Zorg voor een stabiele opstelling van de ladder door deze in een hoek van 75º te zetten. Dit kun je zelf gemakkelijk controleren door je tenen tegen de onderkant van de ladder te zetten en je ladder vast te pakken met je armen gestrekt vooruit. Kun je niet bij de ladder of zijn je armen niet gestrekt, dan dien je de hoek aan te passen.
5. Heb je een uitschuifbare ladder? Let er dan op dat er telkens minimaal vier sporten van de onderste en bovenste ladder over elkaar zitten. Denk er bovendien om dat de schuivende ladderleden veilig aan elkaar vastzitten.
6. Omdat een ladder vaak zowel letterlijk als figuurlijk een sta-in-de-weg is, is het van groot belang om extra aandacht te besteden aan de ruimte rond je ladder. Staat je ladder bijvoorbeeld voor een deur? Doe deze dan op slot, om zo te voorkomen dat de deur onverwacht opengaat en jij van de ladder valt. Zorg bovendien voor een goede afzetting van het gebied rondom je ladder, om zo te vermijden dat men tegen je ladder aanrijdt of -stoot.
Ruban Zelfbouw wil jou als zelfbouwer op alle mogelijke vlakken ondersteunen. Heb je ook al een kijkje genomen in onze meest gestelde vragen over electriciteit of ventilatie?
Uiteraard zijn we ook steeds beschikbaar om je vragen te beantwoorden. Neem daarom direct contact met ons op.